หน้าร้อนลูกในครรภ์จะเป็นอันตรายไหมคะคุณหมอ?

พญ. ชัญวลีศรีสุโข(chanwalee@srisukho.com)

          หน้าร้อนมาถึงแล้วนะคะไปไหนใครก็บ่นว่าร้อนแต่อันที่จริงหากเรามองดูรอบๆตัวจะรู้สึกสดชื่นเพราะมวลดอกไม้นานาพันธุ์หลากสีพร้อมใจกันผลิดอกเบ่งบานอย่างงดงามทีเดียวหน้าร้อนอย่างนี้มีคาถามยอดฮิตมาฝากค่ะเป็นคาถามที่ว่า"คุณหมอคะดิฉันตั้งครรภ์7เดือนเศษเข้าหน้าร้อนอากาศร้อนรุนแรงอย่างนี้จะเป็นอันตรายต่อลูกในครรภ์ของดิฉันไหมคะ"

          เป็นคาถามที่น่าสนใจมากนะคะหลายคนคงสนใจใคร่รู้คาตอบสาหรับคาตอบต่อคาถามนี้หมอมีหลายประเด็นที่จะตอบดังนี้ค่ะ

          ประเด็นที่หนึ่ง อากาศร้อนหรือหนาวหากมีการจัดการที่ดีไม่มีผลต่อทารกในครรภ์โดยตรงค่ะเนื่องจากมนุษย์เป็นสัตว์เลือดอุ่นสามารถปรับอุณหภูมิกายให้คงที่ได้คืออุณหภูมิประมาณ37 องศาเซลเซียสแต่ต้องช่วยจัดการปรับอุณหภูมิสิ่งแวดล้อมด้วยเช่นหนาวเกินไปก็ห่มผ้าเปิดเครื่องทาความร้อนร้อนเกินไปก็อาบน้านุ่งห่มบางเบาประแป้งเย็นเปิดเครื่องทาความเย็นเป็นต้น

          ประเด็นที่สอง อากาศร้อนไม่มีผลโดยตรงแต่มีผลทางอ้อมต่อสุขภาพของทารกในครรภ์ค่ะเนื่องจากอากาศร้อนนั้นนามาซึ่งโรคติดต่อหลายชนิดที่พบมากคือโรคอุจจาระร่วงอาหารเป็นพิษซึ่งหากเป็นโรคเหล่านี้การเสียน้าและการติดเชื้อที่เกิดขึ้นในมารดาอาจทาให้ทารกอ่อนแอติดเชื้อแท้งคลอดก่อนกาหนดหรือเสียชีวิตในครรภ์ได้

          คำแนะนำ วิธีป้องกันการติดเชื้อทางเดินอาหารไม่มีทางใดดีกว่ากินร้อนช้อนกลางและล้างมือค่ะประเด็นที่สามอากาศร้อนอาจทาให้เกิดความอับชื้นหมักหมมเชื้อโรคต่างๆเจริญเติบโตได้ดีทาให้เกิดโรคผดผื่นคันโรคเชื้อราตามผิวหนังทาให้ไม่สบายตัวหงุดหงิดคันคะเยอการติดเชื้อต่างๆที่เกิดขึ้นอาจทาให้ทารกในครรภ์ไม่แข็งแรง

          คำแนะนำ ต้องหมั่นอาบน้าเช็ดตัวให้แห้งหากมีผื่นผดคันที่เป็นตุ่มหนองหรือมีไข้เมื่อยเนื้อเมื่อยตัวอ่อนเพลียหรือผดผื่นคันไม่หายไปเองเมื่อใช้ยาทาแก้แพ้เบื้องต้นควรพบแพทย์

          ประเด็นที่สี่ ในหญิงมีครรภ์ที่ทางานกลางแจ้งหรือได้รับความร้อนมากเกินไปอาจเกิดโรคลมแดดหรือฮีทสโตรก(Heat Stroke) ซึ่งเป็นอาการที่ร่างกายได้รับความร้อนจัดจนร่างกายคุมอุณหภูมิกายไม่ได้เกิดอาการหิวน้ามากวิงเวียนเมื่อยล้าอ่อนเพลียเบื่ออาหารคลื่นไส้อาเจียนปวดศีรษะมึนงงหอบหายใจเร็วหน้ามืดเป็นลมความดันโลหิตต่าในรายที่เป็นมากอาจช็อกหมดสติเสียชีวิตซึ่งจะมีผลทาให้ลูกในครรภ์ขาดออกซิเจนเสียชีวิตในครรภ์ได้เช่นกัน

         คำแนะนำ วิธีป้องกันโรคลมแดดคือหากต้องออกจากบ้านไปเจอแดดจัดๆก่อนออกจากบ้านควรดื่มน้าเย็น1-2แก้วสวมเสื้อผ้าที่ระบายความร้อนได้ดีควรมีร่มกันแดดไปด้วยพยายามหลีกเลี่ยงการออกแดดจัดๆเป็นเวลานานไม่ควรดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์

         ประเด็นที่ห้า อากาศร้อนทาให้หญิงมีครรภ์ซึ่งมักจะขี้ร้อนอยู่แล้วเครียดบางรายนอนไม่หลับการพักผ่อนไม่เพียงพออาจทาให้ลูกในครรภ์ดิ้นเบาไม่แข็งแรง

คำแนะนาร้อนกายแล้วไม่ควรร้อนใจควรหาวิธีลดความเครียดเช่นดื่มน้าเย็นอยู่ในที่เย็นสบายอ่านหนังสือชมดอกไม้หางานอดิเรกที่ชอบทาเป็นต้น

            ประเด็นที่หก ต้องระวังโรคที่มักจะระบาดในหน้าร้อนโรคที่ร้ายแรงโรคหนึ่งได้แก่โรคพิษสุนัขบ้า

ซึ่งป้องกันได้โดยไม่ให้สุนัขกัด

            คำแนะนำ หากหญิงตั้งครรภ์ถูกสุนัขกัดการปฐมพยาบาลเบื้องต้นคือล้างบาดแผลด้วยน้าและสบู่ทันทีหากบาดแผลมีเลือดออกควรใช้กอซหรือผ้าสะอาดกดห้ามเลือดที่ปากแผลไว้แล้วไปพบแพทย์ทันทีเพื่อพิจารณาฉีดวัคซีนบาดทะยักและวัคซีนกันพิษสุนัขบ้า

            ประเด็นที่เจ็ด หน้าร้อนมักมีวันหยุดยาวเช่นวันสงกรานต์หญิงมีครรภ์ควรพิจารณาดูเรื่องการเดินทางต้องระมัดระวังการเกิดอุบัติเหตุจากการเดินทางทั้งไม่ควรเดินทางยาวนานการกลั้นปัสสาวะในการเดินทางอาจทาให้เกิดทางเดินปัสสาวะอักเสบได้ง่ายในหญิงตั้งครรภ์ซึ่งมีผลกระทบกับทารกในครรภ์เช่นทาให้แท้งคลอดก่อนกาหนดน้าคร่าแตกก่อนครบกาหนดคลอดทารกในครรภ์ติดเชื้อเป็นต้น

            คำแนะนำ หากต้องเดินทางไกลควรคาดเข็มขัดนิรภัยไม่ควรอดน้าควรจิบน้าขณะเดินทางไม่ควรกลั้นปัสสาวะควรจอดรถให้เข้าห้องน้าและพักผ่อนเปลี่ยนอิริยาบถทุก 2-3 ชั่วโมง

 ด้วยความห่วงใยจาก พญ.ชัญวลีศรีสุโขโฆษกแพทยสภา