วันนี้ (6 สิงหาคม 2556) เวลา 10.30 น. ที่แพทยสภา ศาสตราจารย์ นายแพทย์สมศักดิ์ โล่ห์เลขา ประธานราชวิทยาลัยกุมารแพทย์แห่งประเทศไทย และผู้เชี่ยวชาญโรคติดเชื้อ แสดงความเป็นห่วงต่อสถานการณ์นมผงเด็กทารกที่มีเชื้อกลุ่มคลอสทรีเดียม (Clostridium) แม้ว่าขณะนี้ยังไม่มีรายงานผู้ป่วยในประเทศไทย รวมทั้งอีก 6 ประเทศที่ผลิตภัณฑ์นี้ถูกกระจายออกไป แต่ ในต่างประเทศเคยมีรายงานผู้ป่วยโรคที่เรียกว่า infantile botulism ที่สงสัยว่าเกิดจากเชื้อโรคตัวนี้ที่ปนเปื้อนในนมผงเด็กทารก อาหารกระป๋อง น้ำผึ้ง เชื้อโรคตัวนี้จะเป็นพิษต่อเซลประสาท ส่งผลให้ทารกเป็นอัมพาต กล้ามเนื้ออ่อนแรง หายใจไม่ได้

         ศาสตราจารย์ นายแพทย์สมศักดิ์ โล่ห์เลขากล่าวว่า จากการที่มีข่าวว่านมผงของบริษัทหนึ่งได้มีการปนเปื้อนของเชื้อแบคทีเรียที่สามารถสร้างพิษทำให้กล้ามเนื้อเป็นอัมพาตได้ ผลิตภัณฑ์ที่ปนเปื้อนได้รับการเรียกคืนเมื่อวันที่ 4 สิงหาคมไปแล้ว มีบางส่วนได้จำหน่ายและมีการนำไปรับประทานแล้ว แพทยสภาและราชวิทยาลัยกุมารแพทย์แห่งประเทศไทยได้ตระหนักถึงปัญหานี้จึงขอแจ้งข้อมูลเกี่ยวกับผลกระทบให้ทราบเพื่อจะได้เฝ้าระวังและได้รับการรักษาทันท่วงทีโดยที่ไม่หวาดกลัวจนเกินเหตุ

        เชื้อแบคทีเรียที่ปนเปื้อนในส่วนประกอบที่นำมาผลิตเป็นนมผงสำเร็จรูปอยู่ในกลุ่มคลอสทรีเดียม (Clostridium) ซึ่งเป็นเป็นเชื้อที่ไม่พึ่งออกซิเจนสามารถเจริญเติบโตและสร้างพิษได้ในลำไส้ใหญ่ของเด็กทารก เชื้อที่ปนเปื้อนอยู่ในสภาพของ สปอร์ (spore) ซึ่งทนต่อความร้อน เชื้อจะแบ่งตัวต่อเมื่อมีน้ำถ้าอยู่ในสภาพนมผงเชื้อจะไม่แบ่งตัวจนกว่าเราจะเติมน้ำ ในลำไส้ใหญ่ของเด็กอายุเกินหนึ่งปีหรือผู้ใหญ่มีแบคทีเรียอยู่แล้วเป็นจำนวนมากเชื้อที่รับประทานเข้าไปไม่สามารถแทรกเข้าไปเจริญเติบโตได้จึงถูกขับออกหมด แต่เด็กที่อายุต่ำกว่าหนึ่งปีโดยเฉพาะที่อายุต่ำกว่าหกเดือน ลำไส้ใหญ่ยังมีเชื้อแบคทีเรียไม่มากเชื้อที่ปนเปื้อนเข้าไปจะเจริญเติบโตในลำไส้และสร้างพิษได้

        เด็กที่ได้รับเชื้อจะมีอาการภายในเวลา 3-30วัน เริ่มด้วยอาการท้องผูก(ไม่ถ่ายอุจจาระ3วันขึ้นไป) ไม่ดูดนมแขนขาไม่มีแรง คอตกตั้งศีรษะไม่ขึ้น ม่านตาขยาย หนังตาตกร้องเสียงค่อย จนถึงไม่หายใจ อาการจะเป็นมากขึ้นในหนึ่งถึงสองสัปดาห์ ถ้าสงสัยควรรีบไปพบแพทย์เพราะเป็นโรคที่รักษาได้ เด็กที่จะมีปัญหาคือเด็กอายุต่ำกว่าหกเดือน

         จนถึงเมื่อวานนี้ยังไม่มีรายงานผู้ป่วยมี่มีอาการจากหกประเทศที่ใช้ผลิตภัณฑ์นี้ แต่เพื่อความไม่ประมาทเราจะต้องพยายามติดตามและเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด

         เชื้อที่ปนเปื้อนนี้เป็นเชื้อที่พบในสิ่งแวดล้อมตามธรรมชาติ มีรายงานในต่างประเทศกว่าสามพันรายที่ป่วยเป็นโรค. Infant botulism. ส่วนใหญ่เกิดจากการกินน้ำผึ้งที่ปนเปื้อนเชื้อโรคเขาจึงแนะนำไม่ให้เด็กอายุต่ำกว่าหนึ่งปีกินน้ำผึ้ง

           หากพ่อแม่พบทารกมีอาการท้องผูก ร้องเสียงเบา อ่อนเพลีย ซึมลง กล้ามเนื้ออ่อนแรงสมควรพาไปพบแพทย์เพื่อตรวจร่างกาย หรือหากแพทย์ทั่วไปพบทารกมีอาการดังกล่าวควรส่งต่อกุมารแพทย์เพื่อการตรวจวินิจฉัยต่อไป